Arıq bud və baldırlar

Arıq bud və baldırlar adətən aşağı ətraflarda piy toxumasının çatışmazlığı və ya əzələlərin natamam inkişafı nəticəsində formalaşır. Arıq insanlara nisbətən bədənin yuxarı hissəsi iri olan şəxslərdə bu çatışmazlıq daha tez nəzərə çarpır. Arıq bud və ya baldırlar ayaqlara qeyri-estetik görünüş verir. Estetik qüsur plastik cərrahiyyənin üsulları ilə korreksiya olunur. Aşağı ətrafların həcminin böyüdülməsi və arzuolunan relyefin əldə olunması üçün bud/baldırların endoprotezlənməsi və ya lipofilinqdən istifadə edilir.

• Arıq baldırların plastik korreksiyası
• Arıq budların plastik korreksiyası
• Arıq bud və baldırların plastik korreksiyasına olan tələblər

Arıq bud və baldırlar barədə ümumi məlumat

Arıq ayaqlara malik olan qadınların əksəriyyəti qısa ətək və donlardan, hündürdaban ayaqqabılardan, çimərlik və ya saunaya getməkdən imtina edir. Arıq bud və baldırlar-a qadınlarla yanaşı, kişilərdə də rast gəlinir. Aşağı ətrafların forma və həcmi sümüklərin qalınlığı, bud və baldırlara forma verən əzələlərin nisbəti, eləcə də piy yığıntılarının miqdarından asılıdır.

İdeal proporsiya parametrlərinə əsasən ayaqları birləşdirərkən bud və baldırların konturları 3 iyşəkilli «pəncərə» əmələ gətirməlidir: baldırlar arasında, diz oynaqları arasında və budlar arasında. Budun daxili konturlarının yaratdığı yuxarı «pəncərə» daha dar olmalıdır.

Təəssüf ki, genetik xüsusiyyətlərə görə ayaqların bütün əzələləri idman hərəkətləri ilə korreksiya olunmur. Budun forması əsasən yaşla əlaqədar dəyişikliklərə uğrayır, baldırın ölçüləri isə daha çox irsi xarakter daşıyır. Həddindən artıq arıq ayaqlara əzələlərin natamam inkişafı və ya onların keçirilmiş xəstəliklər (travmalar, poliomielit və s.) nəticəsində atrofiyası səbəb ola bilər. Aktiv oyunlar: qaçış, tullanma uşaqlarda baldırların formasına müsbət təsir edə bilər.

Arıq baldırların plastik korreksiyası 

Arıq baldırların formasını korreksiya etmək üçün kruroplastika – endoprotezlənmə ilə baldırların həcminin böyüdülməsi üsulundan istifadə olunur. Baldırların plastikası bodibildinqlə məşğul olan kişilər arasında daha çox yayılmışdır.

Silikon implantatlarla kruroplastika ilk dəfə 1979-cu ildə fransız cərrahı J. Glitzenstein tərəfindən həyata keçirilmişdir. Baldırların plastik korreksiya üsulu hazırda hərtərəfli işlənilmişdir. Kruroplastika yüksək estetik nəticələr və minimal ağırlaşma riski ilə fərqlənir.

Bədənlə dishormoniya təşkil edən arıq, asimmetrik baldırlar, ayaqların varus («O»-şəkilli) və ya valqus («X»-vari) deformasiyaları kruroplastikaya göstəriş sayılır.

Əməliyyat zamanı silikon implantatlardan istifadə edilir, onların quruluşu süd vəzisinin böyüdülməsi üçün plastik cərrahiyyədə tətbiq olunan implantatlara analojidir. Baldır üçün nəzərdə tutulan silikon protezlər uzunsov və ya girdə formaya, hamar və ya teksturalı səthə malik olur. Əməliyyatdan əvvəl pasiyentin istəyi nəzərə alınmaqla endoprotezin forma və ölçüsü təyin edilir. Tərkibində gel olan elastik silikon implantatlar sifarişlə hazırlanılır və ya əldə olan nümunələr arasından seçilir.

Endoprotezlənmə arıq baldırların forma və həcmini korreksiya edən yeganə, təhlükəsiz, effektiv üsuldur. İmplantatlar yerimə və idman məşqləri zamanı  heç bir diskomfort törətmir.

İmplantatlar dizaltı çuxurda aparılan kəsikdən baldır əzələləri arasına yerləşdirilir. Düzgün seçilmiş endoprotezlər pasiyentin əzələ kütləsinin çatışmazlığını tamamlayır, baldırın qeyri-estetik formasını korreksiya edir.

Endoprotezlər baldırın yalnız yan və ya arxa səthindən qoyulur. Ön səthdə əzələ toxuması olmadığından və bu hissədən sinir kələfləri keçdiyindən implantasiya aparılmır. Əməliyyatdan bir gün sonra yeriməyə icazə verilir. Sağalmanı tezləşdirmək məqsədilə 7-10 gün ərzində kompression corabların geyinilməsi məsləhətdir.

Toxumaların sağalmasından sonra dizaltı təbii büküşdə kosmetik tikişlər nəzərə çarpmır, implantatlar   zədələnmələrə dözümlü və elastik olur.

Kruroplastika üsulu ilə korreksiya nəticəsində arıq baldırlar həcm, əyri ayaqlar isə harmonik forma əldə edir.

Arıq bud və baldırların estetik korreksiyası

Arıq budların endoprotezlənmə üsulu ilə estetik korreksiyası krurplastikaya nisbətən daha az icra olunur. Budların həcmini artırmaq üçün silikon implantatlardan istifadə olunur. Endoprotezlər budun medial səthində əzələlər arasına yerləşdirilir.

Bud əzələlərinin konstitutsional və involyusion deformasiyaları, bu nahiyənin zəif ifadəli əzələ konturları plastik korreksiyaya göstəriş sayılır. Postoperasion dövrün gedişi kruroplastikadan sonrakı dövrlə eynidir.

Arıq bud və baldırların plastik korreksiyasına olan tələblər 

Bud və baldırların qüsurlarını plastik cərrahiyyə ilə düzəltmək mümkün olmadıqda (məsələn, deformasiya sümüklərin əyilməsi nəticəsində baş verdikdə) aşağı ətrafların formasını dəyişmək üçün ortopedik əməliyyat yerinə yetirilir.

Bud və baldırların plastikasından sonra müəyyən bir müddət ərzində hündürdaban ayaqqabılar, ayaq əzələlərinin həddindən artıq yüklənməsinə səbəb olan idman növlərindən imtina edilməli, xüsusi corablar geyinilməlidir.

Aşağı ətraf venalarının varikoz genişlənməsi və tromboflebit arıq bud və baldırların endoprotezlənməsinə əks-göstəriş sayılır.